Tüm Yönleriyle Ağrı
Tüm Yönleriyle Ağrı
Ülkemizde sağlık hizmetleri son 26 yıldır acil tıp uzmanlığı ile birlikte yeni bir kulvara girmiştir. On yıllardır konuyla ilgili özel bir eğitim almadan göreve başlayan pratisyen hekim ve diğer uzmanlıktan hekimler eliyle yürütülen acil servis hizmetleri, 90’lardan itibaren önemli şekilde değişikliğe uğramıştır. 2000’lerde hızla artan acil tıp uzmanı sayısıyla ilçe devlet hastanelerine kadar acil tıp hizmetleri sürekli o klinikte çalışan ve derinlemesine eğitimini almış hekimler eliyle yürütüldüğünde eskiye göre fark topluma yansımıştır.
Acil tıp şu an ülkemizde en fazla eğitim etkinliği yapan klinik branştır. 1994’te yeni başlamış olan acil tıp uzmanlığı 2020 yılında 4.000 kişiye yakın adanmış, genç bir meslek grubu ile olgunlaşmaya devam etmektedir. 100 civarında profesör, 150’den fazla doçent ile bilim ortamına belirgin katkıda bulunmuştur. Acil Tıp bu 26 yıl içinde bebeklik, çocukluk dönemlerini geçip olgunluk dönemine girmektedir. H indeksi 20’nin üzerinde yazarları yetiştirmiş, yurtdışı nitelikli yayınlarda belirgin sıçramaya tanık olmuş, öğretim üyesi başına SCI kapsamında en fazla yayın yapan klinik branşlardan biridir.
Acil tıp diğer klinikleri de değiştirmiştir. Artık akut karın ağrısında analjezi gereksinimi tartışılmıyor, resüsitasyonda yenilikler acil tıbbın katkısı olmadan değerlendirilemiyor. Ağrı, dokuların hoşa gitmeyen uyarılara karşı kendini savunma mekanizması olarak en ilkel canlıdan insana kadar önemli işlev görmektedir. Ağrı duyusu olmasa çok daha fazla doku hasarı ile karşılaşacağımız ortadadır. Bu olumlu özelliğine karşın ağrı aynı zamanda vücudun günlük işlevlerini ve fizyolojisini bozan bir disfonksiyonel duyu da olabilmektedir.
Genel anlamda ağrı ve analjezi ilkelerine yönelik bilgi veren, yabancı dillerden çevirilmiş veya Türkçe’de yazılmış birçok yapıt bulunmakla birlikte acilde ağrı değerlendirme ve tedavisine odaklanan, değişik mesleklerden bakım sağlayıcılara ortaklaştırılmış bir dil ile kolay okunur, pratik bilgi sunan kaynak yok gibidir. Bu kitap projesi bu eksikliğin görülmesi sonucu ortaya çıkmış ve konusunun uzmanı yazarlar tarafından ayrıntılı bir çalışma ile somutlaşmıştır.
"Ağrı” ilk baskısı acil serviste görülen ağrı oluşturan acil durumların tanı ve tedavisine yönelik özet ve doğrudan pratiğe yönelik bilgi sunmak için tasarlanmıştır. Amacımız acil sağlık çalışanlarına günlük pratiklerinde yardımcı olacak yararlı ve doğru bilgilere en kısa zamanda ulaşabilecekleri bir kaynak sağlamaktır. Bölümler hem kronik hem de akut ağrıya yol açan sorunların tanısı ve acil yönetimini vurgulamakta, seçilmiş özgül hastalıkların yönetimini tartışmaktadır. Patofizyoloji tartışmaları ve uzmanlık düzeyinde bilgi hedeflenmemiştir. Konular olabildiğince özet ve pratiğe yönelik tutulmuştur. Güncel kaynaklardan ve yeni kılavuzlardan yararlanılmıştır. Kanıta dayalı tıp kapsamı içinde değerlendirme yapılmış, kanıt değeri yüksek güncel kaynaklardan öncelikle yararlanılmıştır.
Dileğim bu yapıtın, toplumumuzun hak ettiği yüksek nitelikli sağlık hizmetine ayırımsız ulaşması için gecesini gündüzüne katan tüm acil tıp çalışanlarına yardımcı olmasıdır.
Prof. Dr. Özgür Karcıoğlu